วิธีการทำอาหารเจแบบง่าย อาหารเจทำกินเองได้ ต้องเตรียมตัวอย่างไรบ้าง
 ใกล้จะถึงเทศกาลกินเจอีกแล้ว นับวันในเทศกาลกินเจ ก็จะมีผู้คนหันมารับประทานอาหารเจกันมากขึ้น เพราะนอกจากจะได้บุญแล้ว การรับประทานอาหารเจยังดีต่อสุขภาพด้วย นอกจากนั้น เดี๋ยวนี้ในช่วงเทศกาลกินเจ ก็มีร้านขายอาหารเจมาให้เลือกทานมากมาย แต่ถ้าบังเอิญบ้านเราอยู่ในแหล่งที่หาซื้ออาหารเจสำเร็จรูปทานได้ยากละ หรือถ้าเกิดเราอยากจะทำอาหารเจทานเองล่ะ จะได้มั้ย ตอบว่าได้สิคะ วันนี้แม่เขียวหวานมีคำแนะนำการทำอาหารเจแบบง่ายๆ มาฝากค่ะ
อันว่าพื้นฐานของการทำอาหารเจนั้น กระบวนวิธีการทำก็ไม่ได้แปลกแตกต่างไปจากการปรุงอาหารทั่วๆ ไปสักเท่าไรหรอกค่ะ มันก็คือ การต้ม ผัด แกง ทอด นึ่ง ยำ และอื่นๆ นั่นแหละค่ะ จุดแตกต่างที่เราต้องให้ความสำคัญก็คือ วัตถุดิบและเครื่องปรุงที่ต้องเป็นวัตถุดิบเจ ซึ่งนอกจากการไม่ทานเนื้อสัตว์แล้วยังต้องไม่ใช้ของต้องห้ามสำหรับอาหารเจ อันได้แก่
กระเทียม (ทั้งหัวกระเทียมและต้นกระเทียม) หัวหอม (ทั้งต้นหอม หัวหอม ไม่ว่าจะหอมแดงหรือหอมหัวใหญ่) หลักเกียว (เป็นพืชในกลุ่มกระเทียมโทนอย่างหนึ่งของจีน) กุยช่าย (ลักษณะต้นคล้ายๆ ต้นหอม แต่ใบจะออกแบนๆ) และใบยาสูบ
สำหรับเครื่องปรุงรสก็ต้องเป็นเครื่องปรุงเจ คือไม่ได้ทำมาจากเนื้อสัตว์ หรือมีส่วนผสมของเนื้อสัตว์ และของที่อยู่ในรายการต้องห้าม เอาละ มาดูกันคร่าวๆ ดีกว่า ถ้าปีนี้เกิดอยากจะทำกับข้าวเจทานเอง เราจะต้องเตรียมพร้อมอะไรบ้าง
เตรียมอุปกรณ์เครื่องใช้ในการทำอาหารเจ
ในคนที่กินเจแบบเคร่งๆ นั้น บางบ้านอาจถึงขนาดมีอุปกรณ์เครื่องใช้ ในการทำอาหารและรับประทานอาหาร มีถ้วย หม้อ กระทะ กะละมัง จาน ชาม ช้อนส้อม แยกชุดต่างหากจากอุปกรณ์ที่ใช้วันปกติเลยทีเดียว แต่สำหรับมือใหม่หัดกินเจ หรือคนที่ไม่ได้เคร่งมาก เราก็แค่ล้างทำความสะอาดเครื่องใช้เหล่านั้น เป็นอย่างดีสักครั้งก่อนที่จะนำมาใช้ทำ หรือใช้ใส่อาหารเจทานกันนะคะ ส่วนตัวที่บ้านแม่เขียวหวานเองที่เป็นคนไทยเชื้อสายจีนที่ค่อนข้างเคร่ง ก่อนถึงวันเทศกาลกินเจ เราต้องล้างทำความสะอาดครัว ตู้เย็น และตู้กับข้าวกันเป็นการใหญ่ ของที่ไม่ใช่ของเจ จะถูกแยกเอาไปเก็บไว้ต่างหาก เพื่อกันว่าจะได้ไม่เผลอนำมาหยิบทานค่ะ แม้กระทั่งเครื่องปรุงรสประเภทน้ำปลา ซอสหอยนางรม ก็เก็บแยกไว้ต่างหากเลยค่ะ ประเดี๋ยวผัดๆ กับข้าวอยู่ เผลอหยิบผิดมาใส่ก็จบกันค่ะ
เตรียมซื้อเครื่องปรุงอาหารเจและวัตถุดิบอาหารเจ
เครื่องปรุงรสอาหารเจ
เครื่องปรุงรสอาหารเจพื้นฐาน คือ เครื่องปรุงที่ควรจะมีค่ะ
- ซิอิ๊วขาว, ซีอิ๊วดำ
- ซอสเห็ดหอมเจ
- ซอสปรุงรสฝาเขียวหรือซอสถั่วเหลืองปรุงรส
- เกลือ
- น้ำตาล
- เต้าเจี้ยว
- น้ำมันพืช
เครื่องปรุงรสอาหารเจเพิ่มเติม ขึ้นอยู่กับเมนูอาหารเจที่เลือกทำ เช่น
- น้ำมันงา
- น้ำจิ้มของทอดเจ
- น้ำพริกเผาเห็ดหอมเจ
- น้ำพริกแกงเจ, ต้มยำเจ
- น้ำจิ้มสุกี้เจ, น้ำจิ้มไก่เจ
วัตถุดิบในเมนูอาหารเจ
- งดเว้นเนื้อสัตว์ ไข่ก็ไม่ได้นะคะ ใครที่ทำกับข้าวทานเอง ก่อนถึงวันเทศกาลก็ต้องวางแผนกันดีๆ อย่าซื้อเนื้อสัตว์มาเก็บไว้ในตู้เย็นเยอะเกินไป เดี๋ยวจะไม่มีที่เก็บเอานะคะ
- ผักใช้ได้เกือบทุกชนิด ยกเว้นผักต้องห้ามที่ได้กล่าวถึงไปแล้วครั้งนึง ทวนกันอีกที ได้แก่ กระเทียม หัวหอม และกุยช่าย ส่วนหลักเกียวกับใบยาสูบ ปกติเราก็ไม่ค่อยได้เห็นกันอยู่แล้ว
วัตถุดิบที่เรามักเห็นบ่อยๆ ในการทำอาหารเจ
- โปรตีนเกษตร ได้แก่ โปรตีนถั่วเหลือง ซึ่งมีหลายแบบ หลายขนาด ชิ้นเล็กบ้างใหญ่บ้าง แต่ละอย่างก็จะเหมาะกับการนำไปทำอาหารเจแตกต่างกัน
- หมี่กึง
- เต้าหู้ มีหลากหลายแบบ ทั้งเต้าหู้ก้อน เต้าหู้หลอด (ใช้แบบที่ทำจากถั่วเหลืองนะคะ)
- ลูกชิ้นเจ, ไส้กรอกเจ
- ฟองเต้าหู้
- บะหมี่กึ่งสำเร็จรูปเจ, เส้นหมีเจ, เส้นก๋วยเตี๋ยว, วุ้นเส้น
- กระเพาะปลาเจ
- กะปิเจ
- สาหร่ายอบแห้ง, เยื่อไผ่อบแห้ง
- กุ้งเจ, ปลาเจ
- งาขาวคั่ว (เราใช้แทนกระเทียมในน้ำพริกและเครื่องแกงต่างๆ)
- เห็ดหอม
หลังจากเตรียมเครื่องใช้ เครื่องปรุงและวัตถุดิบ ก็ถึงเวลาลงมือทำอาหารเจ ซึ่งจะเรียกได้ว่าเมนูอาหารที่เรทำทานกันอยู่เป็นประจำนั้น นำมาทำเป็นเมนูอาหารเจได้ เพียงแค่ปรับเปลี่ยนใช้วัตถุดิบประเภทโปรตีนเกษตร เต้าหู้ และเห็ด แทนเนื้อสัตว์ (ส่วนกระเทียมที่ใช้กันเป็นประจำ เวลาทำอาหารก็ควรละเว้นไปก่อนนะคะ) ขอให้มีความสุข สนุกกับการทำอาหารเจ และการกินเจค่ะ
ไปหน้า เมนูอาหารเจ |
